Георгий Иванович Ксандопуло

📍 Ерте өмірі мен білімі

Георгий Ксандопуло 1929 жылы 20 тамызда Краснодар өлкесінің Северский ауданының Смоленская станицасында дүниеге келген. 1948 жылы С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің (қазіргі әл-Фараби атындағы ҚазҰУ) химия факультетіне оқуға түсті.

1953 жылы С.М. Киров атындағы ҚазМУ-дың химия факультетін бітірді. Кейінірек, Оңтүстік Қазақстан геологиялық басқармасының орталық химиялық зертханасында жұмыс істей жүріп, «Жалын аймағындағы жоғары температуралы реакциялар арқылы металдардың спектрлік сызықтарының жарықтығын селективті өзгерту» тақырыбында кандидаттық диссертация қорғады.

🎓 Ғылыми және оқытушылық қызметі

1964 жылдан бастап Г.И. Ксандопуло С.М. Киров атындағы ҚазМУ-де жұмыс істеді, мұнда аға ғылыми қызметкерден бастап химиялық кинетика және жану кафедрасының меңгерушісіне дейінгі жолдан өтті. 1974 жылы «Жалын фронтының құрылымы және жану процесін ингибиттеу» тақырыбында докторлық диссертация қорғады.

🏢 Жану проблемалары институтының құрылуы

1988 жылы ол өзі құрған Қазақ салалықаралық ғылыми-техникалық СВС орталығының директоры болып тағайындалды, ол 1991 жылы Жану проблемалары институты болып қайта құрылды. Георгий Иванович 1991 жылдан 2000 жылға дейін институтты басқарды.

🧪 Негізгі ғылыми бағыттар

Профессор Г.И. Ксандопулоның шығармашылық қызметі негізінен жану процестерінің химия-технологиялық аспектілерін эксперименттік және теориялық зерттеуге арналды. Ол төмен температуралы жанудың теориялық негіздерін, жалын фронтының құрылымын қалыптастыру және жану процесін ингибиттеу, барлық жалын түрлерінің феноменологиясын біртұтас механизммен түсіндіру теорияларын әзірледі. Оның теориялық әзірлемелері жану процестерін қолдану арқылы бірқатар жаңа технологияларды ұсынуға мүмкіндік берді және 400-ден астам ғылыми еңбектерде, оның ішінде үш монографияда көрініс тапты.

🏛 Ғылыми мектеп және шәкірттері

Г.И. Ксандопуло Қазақстанда химиялық физика, жану теориясы және материалтану тоғысында құрылымдық макрокинетика ғылыми бағытының негізін қалаушы болып табылады. Ол бейорганикалық қосылыстар мен жаңа материалдардың өздігінен таралатын жоғары температуралы синтезі (СВС) саласында ірі ғылыми мектеп құрды.

Оның шәкірттері арасында 10 ғылым докторы және 50 ғылым кандидаты бар.

🔬 Технологияларды әзірлеу және қорғанысқа қосқан үлесі

Оның тікелей басшылығымен ұжым бұрынғы КСРО Министрлер Кеңесі жанындағы Әскери-өнеркәсіптік комиссияның тапсырмалары бойынша бірқатар жұмыстарды сәтті орындады. Отын құю жүйелерінің өрт және жарылыс қауіпсіздігі мәселелері, жылу қорғау жабындарын жасау, торпедаларға арналған қозғалтқыштарды әзірлеу сияқты жобаларды іске асыру зымыран-ғарыш кешенінің дамуына және еліміздің қорғаныс қабілетін қамтамасыз етуге елеулі үлес қосты. «Жану химиялық процестерін іргелі зерттеу» жұмыстары циклі үшін профессор Г.И. Ксандопуло, З.А. Мансуров, Б.Я. Колесников және А.А. Сагиндыков Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығын алды.

🏭 Өндірістік жетістіктері және патенттері

Профессор Г.И. Ксандопуло Қазақстанда СВС технологиялары мен тау-кен жұмыстарына арналған алюминий ұнтағы мен алюминий түйіршіктерін өндірудің алғашқы өндірісін құрды. Оның басшылығымен жүргізілген техникалық әзірлемелердің басымдылығы 170-тен астам патенттермен және авторлық куәліктермен қорғалған.

🚀 Қазіргі зерттеулер

Қазіргі уақытта профессор Г.И. Ксандопуло жалын фронтының бифуркация теориясының негіздерін ұсынды, бұл зымыран қозғалтқыштарының жану камераларындағы апаттық жағдайлардың туындауына тікелей қатысты. Орнатылған заңдылықтар негізінде бифуркация әсерінен арылтылған алғашқы қазақстандық зымыран отынын жасау жоспарлануда.